Piyanoda Pedallar Ne İşe Yarar?
Piyano Pedalları Ne İşe Yarar?
Fırat Cantekin Müzik kursu olarak bu yazımızda sizler için piyano pedalları ne işe yarar, piyanoda görevi nedir, olması gerekli midir gibi konulardan bahsedeceğiz. Piyano pedalları piyano çalmaya yeni başlayanlar için kafa karıştırıcı bir şey olabilir. Fakat yazımızı okuyup işin mantığını kavradığınızda kafa karışıklığınızı gidereceğinizden eminiz.
Piyano pedalları piyano tarihi boyunca zamanla piyanoya işlevsellik kazandırmıştır. Piyano pedallarının işlevipiyanodan çıkan seslerin sönmesine engel olmakla birlikte sesin tınlama süresini uzatmaktır. Başka bir deyişle piyanodan çıkan devamlılık ve anlam katar. Pedal sayesinde piyano ile çaldığınız parçaları daha yoğun ve uzun tınılı, yani daha zengin şekilde çalabilirsiniz. Pedal sayesinde çaldığınız parçaya renk katmış olursunuz. Bu sebepten ötürü piyano tarihi boyunca bir çok piyanist pedallar için “piyanonun ruhu” benzetmesini kullanmıştır. Elbette her şeyin fazlasının zarar olduğu gibi pedal kullanımında da aşırıya kaçılması halinde, çaldığınız parça zenginleşmekten çok kulağa rahatsız edici gelmeye başlayacaktır. Bilinmelidir ki piyanoda pedal kullanımı profesyonellik ister.
Piyanoda İşlevsel Kaç Pedal Vardır?
Günümüzde piyanoda işlevsel olarak 3 farklı pedal bulunmaktadır. Bunlar sağ pedal, orta pedal, sol pedaldır. Genellikle konsol tipi piyanolarda orta pedal bulunmaz; ancak bunun yerine sabit bir susturucu ya da egzersiz amacı gören bir pedal bulunur.
Piyanoda Sağ Pedalın İşlevi
Adı üzerinde piyanoda sağ pedal, piyanonun sağ tarafında bulunur. Sağ pedalın işlevi bir bakıma piyano tellerinin titreşimini engelleyen susturucu etkisidir. Pedala basıldığı anda keçeler tellere baskı yapar ve piyanodan çıkan ses güçlendirilmiş olunur. Notada sağ pedal kullanımını gerektiren yerlerde P *, Ped * işaretlerine yer verilmektedir.
- Sesten önce pedalın kullanılması ile, parçanın suslarla ayrılan bölümlerinin başında devam etmeden önce yumuşak bir geçiş etkisi meydana gelir. Yani pedal, ilk çıkacak seste yumuşak bir etki yapar.
- Sağ pedala nota ile aynı anda basılması durumuna “ritmik pedal” adı da verilmektedir. Asıl amaç parçada ritimleri belirginleştirip bazı akor ya da notaları vurgulamaktır. Genellikle marş veya dans müziği tarzı müziklerde belirli aksanlı notaların tonu arttırılabilir ve parça zenginleştirilebilir.
- Pedala notadan hemen sonra basılması durumuna ise terminolojide “legato” ya da “senkop” pedal denmektedir. Bu pedalı kullanmak genellikle iyi bir müzik bilgisi ve hassasiyet gerektirmektedir. Senkop pedalın kullanım tekniği armoni değiştikçe kaldırılıp akabinde tekrar basılmasına dayanır. Böylece pedal kullanımı ile akorlar arasında bir bağlantı kurulabilir.
Piyanoda Sol Pedalın İşlevi
Piyanoda çekiçler her bir nota için 3 farklı tele vurarak ses elde edilir. Notalara basılırken sol pedal kullanıldığında ise bu çekiçler bazı piyano çeşitlerinde 2 tele, bazı çeşitlerde ise 1 tele vurarak ses elde edilir. Bu durumda çıkan ses normalden daha yumuşaktır. Bu nedenden dolayı sol pedal İtalyanca’da tek tel anlamını taşıyan “una corda” şeklinde anılır. Notada ise bu “una corda” kelimelerinin baş harfleri olan U.C. harferini görüldüğünde sol pedala basılması gerektiği anlaşılmaktadır. Pedaldan ayağın kaldırılması gereken durumlarda yine İtalyanca’da 3 tel anlamına gelen “tre corde”nin kısaltması olan T.C. harflerine yer verilir. Sol pedal sağ pedal ile birlikte de kullanılabilinir ve en çok cümlenin başında basıldığında en iyi sonuç elde edilmektedir.
Piyanoda Orta Pedalın İşlevi
Orta pedal konum olarak sağ ve sol pedalın ortasında bulunur. Piyanodaki işlevi ise çalınan parçada uzatılması gereken sesleri tutmaktır. Bu yüzdendir ki orta pedal ile başlangıçtaki sesler uzatıldığında, ince ses alanındaki notalar rahat bir biçimde çalınma imkanını bulur. Bu yönü ile orta pedal piyanoda önemli bir işlev görmektedir.
Şunun bilinmesi gereklidir ki piyanoda hangi pedalı kullanırsanız kullanın doğru ve yerinde bir teknikle kullanmadığınız takdirde faydadan çok zarar sağlayacaktır. Doğru ve yerinde kullanıldığında parçaya zenginlik ve dolgunluk katar. Piyanoda pedal kullanımı öğrenmek piyano öğreniminin kritik bir noktasıdır.
Yazımızın sonunda aklınıza takılan bir soru varsa ya da profesyonel bir piyano dersi almak istiyorsanız bizimle iletişime geçip ücretsiz deneme derslerimize katılabilirsiniz.
Telefon: 0507 095 82 27 Adres: Ergene Mahallesi 550 Sokak No:70/A Bornova / İzmir